Trong khuôn khổ chương trình công tác tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc (Trung Quốc), Đoàn công tác SinoBridge Việt Nam đã có chuyến thăm và làm việc quan trọng tại Đại học Nông nghiệp Hoa Trung (Huazhong Agricultural University - HZAU), một trong những trung tâm đào tạo, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ hàng đầu của Trung Quốc trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao và khoa học sự sống.
Đoàn công tác do tiến sĩ Trần Văn Tùng, Chủ tịch Hội Thông tin Khoa học và Công nghệ Việt Nam, nguyên Thứ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, tham gia và định hướng nội dung làm việc. Sự hiện diện của TS Trần Văn Tùng đã góp phần định vị rõ chuyến thăm không chỉ là hoạt động giao lưu, mà là một bước khảo sát chiến lược nhằm kết nối khoa học - công nghệ - chính sách - sản xuất giữa Việt Nam và Trung Quốc.
Định hướng tiếp cận từ góc nhìn chính sách và khoa học
Ngay từ buổi làm việc đầu tiên với lãnh đạo HZAU, TS Trần Văn Tùng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đưa hợp tác khoa học công nghệ đi vào chiều sâu, gắn nghiên cứu với nhu cầu phát triển thực tiễn của nền kinh tế. Theo ông, nông nghiệp công nghệ cao và kinh tế tuần hoàn không chỉ là xu thế, mà là yêu cầu tất yếu đối với các quốc gia đang hướng tới phát triển bền vững.
Trong các trao đổi chuyên môn, TS Trần Văn Tùng đặc biệt quan tâm đến cơ chế quản lý khoa học, mô hình đầu tư cho nghiên cứu ứng dụng, cũng như cách thức Trung Quốc tổ chức hệ sinh thái đổi mới sáng tạo xoay quanh các trường đại học trọng điểm như HZAU.
Từ giảng đường đến doanh nghiệp spin-off
Chương trình làm việc tại HZAU được thiết kế theo hướng thực địa, đưa Đoàn công tác trực tiếp khảo sát các doanh nghiệp spin-off, trung tâm thực nghiệm và cơ sở chuyển giao công nghệ trực thuộc nhà trường. TS Trần Văn Tùng cùng các thành viên Đoàn đã dành nhiều thời gian trao đổi với các nhà khoa học, doanh nghiệp khởi nguồn từ nghiên cứu, nhằm tìm hiểu sâu mô hình thương mại hóa kết quả khoa học.
Theo đánh giá của TS Trần Văn Tùng, điểm nổi bật của HZAU là khả năng tạo ra “dòng chảy liên tục” từ nghiên cứu cơ bản đến sản xuất quy mô lớn. Đây là điều mà Việt Nam đang rất cần trong bối cảnh nhiều kết quả nghiên cứu khoa học chưa được khai thác hiệu quả.
Mô hình liên thông “Nhà khoa học - Doanh nghiệp - Thị trường”
Một nội dung được TS Trần Văn Tùng đặc biệt quan tâm là mô hình liên thông giữa nhà khoa học - doanh nghiệp - thị trường mà HZAU đang triển khai. Trong mô hình này, trường đại học không chỉ đóng vai trò đào tạo và nghiên cứu, mà còn là hạt nhân định hướng công nghệ, tiêu chuẩn chất lượng và chiến lược phát triển sản phẩm.
TS Trần Văn Tùng cho rằng, mô hình này phản ánh tư duy quản trị khoa học hiện đại, trong đó nhà nước tạo hành lang chính sách, trường đại học dẫn dắt tri thức, còn doanh nghiệp là chủ thể triển khai và mở rộng thị trường. Đây là kinh nghiệm có giá trị lớn đối với Việt Nam trong quá trình xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.
Nông nghiệp công nghệ cao gắn với kinh tế tuần hoàn
Trong quá trình tham quan các trung tâm thực nghiệm, TS Trần Văn Tùng đánh giá cao cách HZAU tích hợp công nghệ sinh học, số hóa và quản lý thông minh vào sản xuất nông nghiệp, đồng thời khép kín chu trình sử dụng tài nguyên theo hướng kinh tế tuần hoàn.
Từ xử lý phụ phẩm nông nghiệp, chất thải chăn nuôi đến tái tạo năng lượng và vật liệu sinh học, các mô hình tại HZAU cho thấy hiệu quả rõ rệt cả về kinh tế lẫn môi trường. Theo TS Trần Văn Tùng, đây là hướng đi phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và phát triển nông nghiệp bền vững mà Việt Nam đang triển khai.
Mở ra triển vọng hợp tác khoa học - công nghệ Việt Nam - Trung Quốc
Từ góc độ đối ngoại khoa học, TS Trần Văn Tùng cho rằng chuyến thăm HZAU là cơ hội quan trọng để thúc đẩy hợp tác thực chất giữa các tổ chức khoa học, doanh nghiệp và cơ quan quản lý hai nước. Các nội dung hợp tác tiềm năng được đề cập bao gồm: nghiên cứu ứng dụng chung, chuyển giao công nghệ nông nghiệp công nghệ cao, đào tạo nguồn nhân lực khoa học công nghệ, cũng như hỗ trợ hình thành doanh nghiệp spin-off tại Việt Nam.
Đại diện Đoàn công tác SinoBridge Việt Nam khẳng định, với vai trò kết nối, SinoBridge sẽ tiếp tục làm cầu nối giữa các đối tác Trung Quốc và hệ sinh thái khoa học - công nghệ - doanh nghiệp tại Việt Nam, dưới sự tư vấn và đồng hành của các chuyên gia đầu ngành như TS Trần Văn Tùng.
Kết nối tri thức - chuyển hóa thành năng lực sản xuất
Kết thúc chương trình làm việc, TS Trần Văn Tùng đánh giá cao tinh thần hợp tác cởi mở của HZAU và các doanh nghiệp trực thuộc, đồng thời nhấn mạnh rằng giá trị lớn nhất của chuyến thăm không chỉ nằm ở mô hình, mà ở tư duy tổ chức và cách vận hành hệ sinh thái khoa học - công nghệ.
Những kinh nghiệm thu nhận được từ chuyến công tác sẽ là cơ sở quan trọng để SinoBridge Việt Nam tiếp tục đề xuất các chương trình hợp tác cụ thể, góp phần đưa tri thức khoa học trở thành năng lực sản xuất thực tế, đóng góp cho sự phát triển bền vững của nông nghiệp và kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam trong giai đoạn tới.
